Rauw hondenvoer mogelijk bron van gevaarlijke resistente bacteriën

juli 2021 Actueel Willem van Altena

‘Superbugs’ worden ze wel genoemd: bacteriën die resistent zijn tegen vrijwel alle antibiotica die er op dit moment bestaan. Het is een groot punt van zorg voor de medische wetenschap. Wereldgezondheidsorganisatie WHO noemt het zelfs een van de grootste bedreigingen voor de volksgezondheid. Een nieuwe studie uit Portugal, die gepresenteerd werd op het European Congress of Clinical Microbiology & Infectious Diseases werpt zorgwekkend nieuw licht op de zaak. Hondenvoer blijkt soms een bron van resistente micro-organismen te zijn.

Trend

Vooral voedsel op basis van rauw vlees en rauwe vis, ‘raw food’, blijkt vaak een bron van deze gevaarlijke bacteriën te zijn. De laatste jaren stappen veel hondenbezitters over op ‘raw food’, omdat dat gezonder voor hun viervoeters zou zijn, met minder conserveermiddelen en andere additieven. Het is uitgegroeid tot een heuse trend, en voorstanders beweren dat hun dieren er gezonder en fitter door zijn en minder last hebben van allergieën. Het gaat overigens niet zozeer om rauw vlees en rauwe vis die bij de slager vandaan komt, maar om ‘rauw’ hondenvoer dat door fabrikanten wordt bereid en dat bij de dierenwinkel en supermarkt verkocht wordt.

Laatste redmiddel

Onderzoekers van de universiteit van Porto analyseerden 55 monsters van ‘raw food’ van 25 merken, waaronder 14 uit de diepvries, om te zien of er Enterokokken-bacterien in aangetroffen werden. Die bacterie maakt deel uit van het microbioom bij mensen en dieren, en is op zich onschadelijk in de darmen. Maar op andere plekken in het lichaam kan deze bacterie wel voor problemen zorgen. Daarnaast is bekend dat deze bacterie soms resistent is tegen antibiotica. De score was veelzeggend: alle 55 monsters bevatten resistente Enterokokken. En daarbij kwamen zelfs soorten voor die resistent zijn tegen linozolid, een synthetisch antibioticum dat geldt als laatste redmiddel als geen ander middel meer helpt.

MRSA-uitbraken in Nederland

De onderzoekers ontdekten ook dat sommige van de resistente bacteriën in het hondenvoer dezelfde zijn als de bacteriën die voor MRSA-uitbraken hebben gezorgd in ziekenhuizen in onder meer Nederland.

Hoofdonderzoeker dr. Ana Freitas, hoogleraar in de farmacie aan de universiteit van Porto, ziet de ontdekking door haar team als een groot gevaar voor de internationale volksgezondheid. “De Europese autoriteiten moeten mensen bewust maken van het mogelijke gevaar van het voeren van rauwe proteïnen aan huisdieren. En het is nodig dat er beleid wordt geformuleerd over de manier waarop hondenvoer wordt gefabriceerd, zowel wat betreft de ingrediënten als de hygiëne.” In dat verband raadt ze hondenbezitters aan om hun handen te wassen nadat ze hondenvoer aangeraakt hebben of hondenpoep opgeruimd hebben.

Van hond naar mens

Een tweede onderzoek, eveneens uit Portugal, dat nog niet gepubliceerd is, testte 102 huisdieren en 126 mensen uit 80 huishoudens op bacteriën die het MCR-1 gen hebben, waarvan bekend is dat het voor resistentie zorgt tegen colistin, een ander antibioticum dat alleen wordt voorgeschreven als niets anders meer werkt. Het bleek dat bij 4 mensen en 8 honden deze gevaarlijke bacteriën inderdaad gevonden werden, en in twee huishoudens kwamen ze voor bij zowel mensen als honden. Volgens de onderzoekers is in een van die twee huishoudens vast komen te staan dat het gen van hond naar mens was overgedragen.

Volgens de WHO eisen infecties door resistente bacterien jaarlijks wereldwijd meer dan 700.000 levens. En dat kan uitgroeien tot 10 miljoen in 2050 als er geen actie wordt ondernomen.

Referentie

Finisterra L, Duarte B, Peixe L, Novais C, Freitas AR. Industrial dog food is a vehicle of multidrug-resistant enterococci carrying virulence genes often linked to human infections. Int J Food Microbiol. 2021 Jun 6:109284. doi: 10.1016/j.ijfoodmicro.2021.109284. Epub ahead of print. PMID: 34144837.