Een hogere totale dosis primaquine van 7 mg/kg is effectiever in het voorkomen van recidieven bij malaria tertiana als gevolg van een infectie met Plasmodium vivax dan lagere totale dosis van 3,5 mg/kg. Dat blijkt uit een gerandomiseerde klinische studie waarin een kuur van 14 dagen werd vergeleken met een van 7 dagen.
Plasmodium vivax is de meest voorkomende verwekker van malaria buiten Afrika. Chloroquine is de eerste keuze bij de behandeling van P. vivax, omdat deze over het algemeen nog goed gevoelig is voor chloroquine. Malaria door P. vivax verloopt meestal mild en ernstige infecties zijn zeldzaam. Bij malaria veroorzaakt door P. vivax kan maanden tot een jaar na verblijf in endemisch gebied een recidief optreden. Deze recidieven worden veroorzaakt doordat ‘slapende’ stadia van de malariaparasiet, de zogenaamde hypnozoïeten, vrijkomen in de bloedbaan en een nieuwe erytrocytaire infectie veroorzaken.
In de in Brazilië gesitueerde studie werden 254 patiënten van 5 jaar of ouder met microscopisch bevestigde P. vivax mono-infectie behandeld met 3 dagen chloroquine (25 mg/kg). Daarnaast werden de deelnemers van de studie ingedeeld in drie groepen. Groep 1 kreeg 0,5 mg/kg/dag primaquine voor een periode van 7 dagen niet geobserveerd, groep 2 kreeg dezelfde dosis primaquine, maar onder observatie en groep 3 kreeg geobserveerd 0,5 mg/kg/dag primaquine voor een periode van 14 dagen, tot een totale dosis van 7,0 mg/kg. Vervolgens werden patiënten gemonitord voor een periode van 168 dagen.
Na 168 dagen (24 weken) waren 34 patiënten (13%) verloren bij follow-up, hadden 10 (4%) een infectie met P. falciparum opgelopen en werden in totaal 70 recidieven gerapporteerd: 24 in groep 1, 34 in groep 2 en 12 in groep 3. Het percentage patiënten dat na 168 dagen nog recidiefvrij was in groep 1 was 58%, in groep 2 59% en in groep 3 86%. De hogere dosis van groep 3 was daarmee geassocieerd met een significant hoger percentage recidiefvrij ten opzichte van de groepen 1 en 2 (beide p<0,001). Bij gebruik van primaquine kunnen, met name bij hoge doseringen, misselijkheid, braken, jeuk, hoofdpijn en accommodatiestoornissen optreden. In de huidige studie werden geen ernstige bijwerkingen gerapporteerd. Er waren echter geen patiënten geïncludeerd met een glucose-6-fosfaatdehydrogenase (G6PD)-deficiëntie, bij wie (hogere dosis) primaquine kan leiden tot hemolyse.
Het effectief voorkomen van recidieven is essentieel bij de behandeling van een P. vivax-infectie. Een hogere totale dosis primaquine kan daarbij een rol spelen. Alternatieve behandeling ter voorkoming van P. vivax-recidieven kan zijn tafenoquine, dat door een lange halfwaardetijd eenmalig wordt toegediend. Beide behandelingen hebben hun voordelen en beperkingen en zijn vooralsnog niet in een prospectieve studie met elkaar vergeleken.
Referentie
Naar boven
