Deze maand zijn mensen in meerdere landen in Europa en Noord-Amerika besmet geraakt met apenpokken. Dat is een ziekte die van dier (doorgaans knaagdieren, geen apen) op mens overgedragen kan worden en die endemisch is in delen van Afrika. Buiten Afrika is de besmettelijke ziekte zeldzaam. Verreweg de meeste patiënten zijn homo- en biseksuele mannen.
In Europa is de ziekte aangetroffen of vermoed bij mensen in het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Portugal en Spanje. In Nederland is de ziekte nog niet opgedoken.
Apenpokken werden voor het eerst bij de mens ontdekt in 1970 in de huidige Democratische Republiek Congo. Zoals de naam al doet vermoeden is het virus nauw verwant aan het pokkenvirus (variola). De symptomen beginnen doorgaans met koorts, hoofdpijn en vermoeidheid, maar daarna ontstaan pokken in het gezicht en op het lichaam. De ziekte is zelden dodelijk, de meeste patiënten herstellen binnen enkele weken.
In het Verenigd Koninkrijk gaat het vooralsnog om zes besmettingen. Het lijkt daarbij te gaan om de West-Afrikaanse variant van het virus, die minder gevaarlijk is dan de Centraal-Afrikaanse. Portugal telt veertien bevestigde gevallen van apenpokken, allemaal bij mannen in de omgeving van Lissabon. In Spanje zijn zeven gevallen vastgesteld, allemaal in en rond Madrid. Ook daar zijn het in meerderheid mannen die seks met andere mannen hebben gehad. En in de Zweedse hoofdstad Stockholm is een geval vastgesteld. In Nederland meldt het RIVM nog geen besmettingen.
Apenpokken zijn geen seksueel overdraagbare aandoening, hoewel seks met een besmet persoon wel tot een mogelijke infectie kan leiden. Mensen raken besmet via de adem of huid van een besmet persoon of door het aanraken van dingen die kort daarvoor door een besmet persoon aangeraakt zijn.
De symptomen van apenpokken bij mensen variëren. Het zijn onder meer hoge koorts, spierpijn en uitslag die vaak in het gezicht begint, maar vervolgens naar andere delen van het lichaam gaat. De uitslag op de huid verschijnt vaak een tot drie dagen na de koorts en uit zich na ongeveer tien dagen in blaren en puistjes. Deze gaan uiteindelijk over op korstjes die na een tijdje van de huid vallen. Gezwollen lymfeklieren, rillingen en vermoeidheid zijn ook symptomen van het apenpokkenvirus. De incubatieperiode van apenpokken is gemiddeld twaalf dagen, maar kan variëren van vier tot twintig dagen. Na deze periode zullen de symptomen zich uiten.
De meeste mensen herstellen binnen enkele weken vanzelf van het virus, maar apenpokken kunnen fataal zijn. Alleen in uitzonderlijke gevallen worden patiënten erg ziek. Er zijn geen specifieke behandelingen voor apenpokken beschikbaar, al kunnen de symptomen van koorts, pijn of hoesten met behulp van medicatie worden behandeld. Wel is het pokkenvaccin effectief in het voorkomen van apenpokken. Bij eerdere epidemieën in West-Afrika werden vooral ongevaccineerde kinderen in besmet.
Meer informatie
Naar boven
