Sinds 2019 wordt het nieuwe malariavaccin Mosquirix op grote schaal ingezet in sub-Sahara Afrika, vooral om kinderen in te enten tegen de ziekte. Mosquirix is het eerste malariavaccin dat aan de effectiviteitsnormen van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO voldoet. Sinds 2019 zijn er meer dan 900.000 kinderen ingeënt in Ghana, Kenia en Malawi. Malaria is een door muggen overgebrachte ziekte die jaarlijks het leven eist van meer dan 260.000 kinderen jonger dan 5 jaar oud in Afrika. Nu is uit onderzoek, dat onder meer aan Radboudumc in Nijmegen is gedaan, dat het vaccin bij kinderen zelfs nog beter werkt dan verwacht. Ook tegen parasieteiwitten die geen onderdeel van het vaccin uitmaken blijkt een immuunreactie opgewekt te worden. The Journal of Clinical Investigation publiceerde dit onderzoek onlangs.
De onderzoekers analyseerden gegevens van ruim tweeduizend Afrikaanse kinderen die met Mosquirix (RTS,S/AS01 (RTS,S) of een niet-malariavaccin – de controlegroep – gevaccineerd waren tijdens een eerdere fase-3-studie. Mosquirix bevat een eiwit dat de malariaparasiet Plasmodium falciparum uitscheidt als die het menselijk lichaam binnendringt.
Het bleek echter dat sommige kinderen die met Mosquirix gevaccineerd waren kort na hun eerste inenting al sterke immuunreacties ontwikkelden tegen malaria-eiwitten die niet in het vaccin zitten. Dit wordt een off-target immunoglobuline gemodereerde (IgG) reactie genoemd. Kinderen die na inenting geen brede immuunreactie ontwikkelden bleken een iets grotere kans op malaria te houden dan de kinderen die de off-target reactie vertoonden. Daarmee biedt de brede reactie mogelijk meer bescherming, of kan op z’n minst als marker voor een betere bescherming dienen, schrijven de onderzoekers.
Waarom de brede immuunreactie ontstaat weten de onderzoekers nog niet, verder onderzoek staat op stapel. Vermoed wordt dat een kruisreactie aan de basis van het fenomeen ligt. De theorie dat het gaat om een verschil in blootstelling aan de malariaparasieten achten de onderzoekers niet aannemelijk. Voorafgaand aan de vaccinatie vonden ze bijvoorbeeld geen relevante verschillen in immuunreactie tegen malaria tussen de vaccinatiegroepen.
Referentie
Naar boven
