Long covid, de langdurige nasleep na een COVID-19 infectie, houdt naar schatting 90.000 Nederlanders in zijn greep, en zij voelen zich daardoor ernstig beperkt in hun dagelijkse doen en laten. Dat heeft aanzienlijke gevolgen voor henzelf, hun directe omgeving en voor de samenleving als geheel. Dat is een van de conclusies uit het evaluatierapport van het Maatschappelijk Impact Team (MIT), dat deze week door voorzitter Jolande Sap werd overhandigd aan minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).
Het Maatschappelijk Impact Team (MIT) adviseert daarom een zichtbare en overtuigende aanpak te voeren. Elementen in die aanpak zijn het opbouwen van kennis, die meteen beschikbaar komt voor alle betrokkenen, en minder drempels in de sociale zekerheid, het onderwijs en de zorg. MIT-voorzitter Jolande Sap overhandigde het advies deze week aan minister
Jolande Sap: “Recent heeft de minister van VWS een eerste plan van aanpak voor long covid gelanceerd. Daarbij richt hij zich vooral op de medische aspecten. Wij willen met ons advies bijdragen aan een vervolg hierop om de maatschappelijke gevolgen te beperken.”
Het aantal van 90.000 Nederlanders met long covid is gebaseerd op het doorberekenen van Britse cijfers. Long covid heeft ontwrichtende gevolgen voor de fysieke en mentale gezondheid; huishouden en gezin, sociale activiteiten en vrijetijdsbesteding; werk en inkomen; school en opleiding, en de toegang tot de zorg. Het is bijvoorbeeld nog lang niet duidelijk welke zorg er wel of niet vergoed wordt vanuit het basispakket, en er zijn ook nog geen eenduidige behandelrichtlijnen. Voor de patiënten met long covid is die onzekerheid moeilijk te accepteren.
Ook voor de samenleving is de impact van long covid aanzienlijk in termen van afnemende productiviteit; zorgkosten; uitval uit het onderwijs, en afnemende participatie van mensen op andere terreinen zoals zorg voor het gezin, mantelzorg en vrijwilligerswerk.
Jolande Sap: “Het gaat om 90.000 mensen van wie het dagelijks leven drastisch veranderd is. Het zijn 90.000 verhalen van mensen die de gewone dingen niet meer kunnen doen. Niet meer kunnen werken, niet meer zelf je huis op orde kunnen houden, voor je ouder wordende moeder zorgen of als jongere niet meer naar school kunnen, niet meer met je vrienden meedoen. Het zijn stuk voor stuk schrijnende verhalen en wat het nog schrijnender maakt is het ontbreken van perspectief. Sterker nog, de medische en maatschappelijke onbekendheid met long covid zorgt soms voor onbegrip of zelfs ontkenning.”
Het MIT signaleert dat de aanpak van long covid en de maatschappelijke gevolgen ervan door de rijksoverheid voor betrokkenen niet overtuigend is en niet goed zichtbaar. Dit voedt het gebrek aan vertrouwen bij deze groep mensen en mogelijk ook bij de samenleving, waar de maatschappelijke erkenning van long covid groot is. Het MIT adviseert bij beleidsvoornemens en de uitvoering hiervan de stem van de betrokkenen te horen.
De impact van long covid wordt daarnaast nog eens vergroot door weeffouten in de systemen van sociale zekerheid, onderwijs en zorg. Sap: “Er zijn onnodige drempels voor Nederlanders met long covid. Drempels voor toegang tot onderwijs, tot zorg, tot sociale zekerheid. Het MIT vindt dat deze groep niet door de systemen buitenspel moet worden gezet. En dat geldt ook voor de mensen die bij een volgende pandemie geraakt worden. Als we dat niet erkennen, vergroot dat de persoonlijke en maatschappelijke gevolgen onnodig.”
Meer informatie
Naar boven
