Met één vaccinatie in plaats van twee zijn mensen net zo goed beschermd tegen hondsdolheid

oktober 2023 Zorg van de Toekomst Willem van Altena

Tegen rabiës –hondsdolheid- bestaat een goed werkzaam, effectief vaccin. Mensen die op reis gaan naar gebieden waar rabiës endemisch is kunnen zich op eigen kosten tegen de dodelijke aandoening in laten enten, en dat gebeurt zoals meestal bij vaccinaties met twee entingen. Onderzoekers van het LUMC in Leiden hebben nu echter aangetoond dat een enkele rabiësprik net zo veel bescherming biedt als de traditionele twee prikken. Dat is voor reizigers niet alleen goedkoper en gemakkelijker, maar betekent ook dat er meer mensen ingeënt kunnen worden. Regelmatig komt het namelijk voor dat het rabiësvaccin door leveringsproblemen niet voorhanden is. Medisch tijdschrift The Lancet Infectious Diseases heeft het Leidse onderzoek onlangs gepubliceerd.

100% dodelijk

Hondsdolheid is de dodelijkste virusziekte die we kennen, met een mortaliteit van 100%, en naar schatting 59.000 doden per jaar wereldwijd. De afgelopen 40 jaar zijn er in Nederland 5 mensen overleden door hondsdolheid . Al deze patiënten raakten besmet in het buitenland. De ziekte wordt overgedragen door contact (niet noodzakelijkerwijs een beet) met besmette dieren. Dat kunnen honden of vossen zijn maar de ziekte komt ook voor bij katten en vleermuizen. Wie in een land waar rabies endemisch is door een dier gekrabd of gebeten wordt moet zo snel mogelijk ingeënt worden. Gebeurt dat niet, dan kan het virus in het centraal zenuwstelsel en uiteindelijk de hersenen terechtkomen. Zodra dat gebeurt is de ziekte 100% dodelijk.

Leidse onderzoekers onder leiding van hoogleraar infectieziekten prof. Leo Visser hebben nu ontdekt dat in het preventieve vaccinatieschema één prik niet onderdoet voor het huidige schema van twee prikken. Ook met slechts één prik wordt een krachtige bescherming van het afweersysteem opgebouwd.

Mensen die op reis gaan naar landen in Oost-Europa, Afrika, Azië en Latijns-Amerika lopen een grotere kans om met het virus in aanraking te komen dan in West-Europa. Gemiddeld lopen 1 op de 300 reizigers per maand een bijtwond op in het buitenland.

Officiële richtlijnen

Het is nog niet bekend wanneer mensen gebruik kunnen maken van het nieuwe vaccinatieschema. Het kortere schema moet eerst nog in de officiële richtlijnen worden opgenomen.

Referentie

Lisanne A Overduin, Jan Pieter R Koopman, Corine Prins, Petra H Verbeek-Menken, Cornelis A De Pijper, Phaedra L Eblé, Fiona Heerink, Perry J J van Genderen, Martin P Grobusch, Leo G Visser; Boostability after single-visit pre-exposure prophylaxis with rabies vaccine: a randomised controlled non-inferiority trial, The Lancet Infectious Diseases, 2023, ISSN 1473-3099, htt ps://doi.org/10.1016/S1473-3099(23)00452-8.