Wereldwijd stierven in 2022 een geschatte 600.000 mensen door een malaria-infectie. Ongeveer 80% van hen was jonger dan 5 jaar. De WHO heeft als doelstelling om in 2030 het aantal malaria-infecties en sterfgevallen te verminderen met 90%. In het Afrikaanse land Kameroen is nu de eerste grote vaccinatiecampagne tegen malaria van start gegaan.1
Malaria komt voornamelijk voor in tropische en subtropische klimaten en wordt verspreid door muggen. Kenmerkende symptomen zijn koorts, koude rillingen, buikpijn, braken, spier- en gewrichtspijn, vermoeidheid en malaise. Sommige geïnfecteerde personen ontwikkelen ernstige symptomen en kunnen daaraan komen te overlijden. Vooral kinderen lopen gevaar.
Mosquirix (RTS,S) is het eerste vaccin dat door de WHO wordt aanbevolen ter preventie van malaria. Het werkt tegen P. falciparum, de dodelijkste en meest voorkomende vorm van malaria in Afrika. Het vaccin wordt toegediend aan jonge kinderen vanaf een leeftijd van 5 maanden in vier doses.2
Fase III onderzoek heeft aangetoond dat het vaccin een effectiviteit had van 36% gedurende een follow-upperiode van 4 jaar.3 In een pilotcampagne met het RTS,S-vaccin in Kenia, Ghana en Malawi werd een afname van 13% behaald in het aantal sterfgevallen door alle oorzaken bij kinderen vanaf 5 maanden oud.4 Het vaccin is daarmee een waardevolle toevoeging aan de bestaande malaria preventiemethodes.
Eind 2023 werd in Kameroen de eerste lading van het RTS,S-vaccin geleverd en op 22 januari 2024 werd de eerste prik van de vaccinatiecampagne gezet. Hiermee werd Kameroen het eerste land met een regulier programma voor malariavaccinatie. In 19 andere landen zullen dit jaar soortgelijke campagnes worden uitgerold, met als doel om ongeveer 6,6 miljoen kinderen te kunnen vaccineren.5
Een nieuw vaccin wordt onderzocht door wetenschappers van de Universiteit van Oxford die ook het COVID-vaccin van AstraZeneca hebben ontwikkeld. Gegevens uit kleine studies toonden een effectiviteit van 77% over een periode van 12 maanden, wanneer het vaccin toegediend werd aan baby’s kort voor het hoogtepunt van het malariaseizoen. Resultaten van een grote klinische studie worden de op korte termijn verwacht. Sommige onderzoekers suggereren dat het RTS,S ook mogelijk een hogere effectiviteit kan vertonen als het seizoensgebonden wordt toegediend.6
Referenties