Onderzoekers van de universiteit van de staat Campinas (Unicamp) in São Paulo, Brazilië, hebben vastgesteld dat toediening van het Bacillus Calmette-Guérin (BCG)-vaccin tijdens de actieve fase van een COVID-19-infectie kan beschermen tegen het ontwikkelen van long-COVID. Deze bevindingen, gepubliceerd in de Journal of Internal Medicine, zijn gebaseerd op gegevens van een fase 3-studie met 12 maanden follow-up. Het BCG-vaccin wordt ingezet als bescherming tegen tuberculose.
De BATTLE-studie, geleid door Mehrsa Jalalizadeh en Keini Buosi, onderzocht het effect van het BCG-vaccin bij volwassenen met milde tot matige COVID-19. In totaal werden 393 deelnemers die positief testten op SARS-CoV-2 willekeurig toegewezen aan een intradermale injectie met 0,1 mL BCG (n = 191) of een placebo-oplossing van 0,9% zoutoplossing (n = 202). De injectie werd toegediend binnen 14 dagen na de eerste symptomen. De deelnemers werden gevolgd op dag 7, 14, 21 en 45, en op 6 en 12 maanden na de injectie.
Op 6 maanden voltooiden 157 BCG-ontvangers (mediaanleeftijd: 40 jaar, 54,1% vrouwen) en 142 placebo-ontvangers (mediaanleeftijd: 41 jaar, 65,5% vrouwen) de follow-up. Bij 12 maanden was dit respectievelijk 97 (mediaanleeftijd: 37 jaar, 49,5% vrouwen) en 95 (mediaanleeftijd: 40 jaar, 67,4% vrouwen).
Bij 6 maanden hadden BCG-ontvangers significant minder gehoorproblemen dan de placebogroep (oddsratio [OR]: 0,26; 95% betrouwbaarheidsinterval [BI]: 0,045–1,0; P = .044). Bij 12 maanden vertoonden BCG-ontvangers minder slaapstoornissen (P = .027), concentratieproblemen (P = .009), geheugenklachten (P = .009) en visusproblemen (P = .022). Daarnaast hadden zij lagere scores op de long-COVID-index dan de placebogroep (eenzijdige Wilcoxon-test, P = .002).
Het effect van BCG op haaruitval bleek geslachtsgebonden: bij mannen verminderde het haaruitval significant (P = .031), terwijl bij vrouwen een lichte, niet-significante toename werd waargenomen. Mannelijk geslacht bleek ook de sterkste voorspeller van long-COVID, cognitieve stoornissen en hogere cardio-pulmonale scores bij zowel 6 als 12 maanden.
De onderzoekers wijzen op enkele beperkingen van de studie, waaronder het ontbreken van gegevens over eerdere blootstelling aan mycobacteriën en de aanzienlijke uitval van deelnemers, met name bij de 12-maanden-follow-up. Deze factoren kunnen bias in de resultaten hebben geïntroduceerd.
De auteurs concluderen dat BCG-immunotherapie tijdens een actieve infectie mogelijk effectiever is in het voorkomen van long-COVID-symptomen dan profylactische toediening bij gezonde personen. Verdere studies zijn nodig om deze bevindingen te bevestigen en de mogelijke brede toepassing van BCG in het beheersen van post-virale syndromen te evalueren.
Referentie
Jalalizadeh M, Buosi K, Giacomelli CF, Leme PAF, Ferrari KL, Dionato FAV, Brito WRS, Brunetti NS, Maia AR, et al. Therapeutic BCG vaccine protects against long COVID: The BATTLE randomized clinical trial. J Intern Med. 2024 Nov 19. doi:10.1111/joim.20033.