prof. dr. M.P. Grobusch

Ebola en andere virale hemorragische koortsen: de stand van zaken van behandeling en vaccinatie

SAMENVATTING

Virale hemorragische koortsen (VHK) zijn virusziekten met een hoog sterftecijfer. Bij vooral de filovirusinfecties (ebola- en marburgvirus) en lassakoorts is er risico op mens-op-mensoverdracht. Dat is de reden dat voor VHK-patiënten een infrastructuur in Nederland is ingericht, zodat verwijzing en opname veilig en effectief kan gebeuren. Deze infrastructuur kan ook bij de introductie van nieuwe, zeldzame infecties (‘high-consequence infectious diseases’) in Nederland nodig zijn. Tot voor kort waren er weinig behandelopties bij VHK, maar er is veel onderzoek gaande op het gebied van behandeling van deze infecties en van preventie door middel van vaccinatie. Met name voor infecties veroorzaakt door Zaïre-ebolavirus is er vooruitgang geboekt: in de Verenigde Staten zijn nu geregistreerde behandelopties met twee verschillende monoklonale antistoffen. Uit de onderzoeken bleek geen overtuigend bewijs dat de antivirale middelen remdesivir en favipiravir overlevingswinst bij ebolavirusziekte geven. Voor andere VHK is dat mogelijk wel het geval; dit wordt besproken in het artikel. Daarnaast zijn twee vaccins (rVSVΔG-ZEBOV-GP en de combinatie van Ad26. ZEBOV met MVA-BN-Filo) geregistreerd in Europa. De behandel- en vaccinontwikkelingen worden in dit artikel samengevat en de implicaties voor het gebruik ervan bij behandeling, preventie en post-expositieprofylaxe in Nederland worden verhelderd, inclusief eventuele mogelijkheden tot toegang.

(TIJDSCHR INFECT 2024;19(4):137–45)

Lees verder

Uw diagnose?

(TIJDSCHR INFECT 2020;15(3):123-5)

Lees verder

Ebola-update voor 2020

Lees verder

Tuberculose – magic guns vs magic bullets

Lees verder

Import en verspreiding van ‘extended’- spectrum betalactamase-producerende Enterobacteriaceae door internationale reizigers (COMBAT-studie): een prospectieve, multicenter cohort-studie

SAMENVATTING

Internationaal reizen draagt bij aan de verspreiding van antimicrobiële resistentie. Wij onderzochten de acquisitie van ‘extended’-spectrum bètalactamase-producerende Enterobacteriaceae (ESBL-E) tijdens internationaal reizen, met een focus op de risicofactoren voor acquisitie, de duur van kolonisatie, en de transmissiekans in de thuissituatie. De data zijn eerder gepresenteerd in The Lancet Infectious Diseases. Binnen de prospectieve, multicenter COMBAT-studie, zijn 2.001 Nederlandse reizigers en 215 niet-reizende huisgenoten geïncludeerd. Ontlastingsmonsters en vragenlijsten over demografische gegevens, comorbiditeit, en gedrag werden verzameld voor, direct na en één, drie, zes en twaalf maanden na terugkomst. Monsters zijn gescreend op de aanwezigheid van ESBL-E. In monsters van direct na de reis zijn ESBL-genen gekarakteriseerd middels sequentieanalyse. Een PCR met speBIfieke primers voor de plasmidaal-gecodeerde beta-lactamasegenen TEM, SHV, en CTX-M groep 1, 2, 8, 9 en 25 is gebruikt om de aanwezigheid van ESBL-genen in vervolgmonsters te bevestigen. Multivariabele regressieanalyses zijn uitgevoerd om risicofactoren voor acquisitie en verlengde duur van kolonisatie te identificeren en een mathematisch model is ontwikkeld om de transmissiekans in de thuissituatie vast te stellen. 633 (34,3%) van 1.847 reizigers die ESBL-negatief waren voor de reis en die een monster hadden opgestuurd na terugkomst verwierven een ESBL-E tijdens internationaal reizen (95% BI 32,1-36, 5%), met de hoogste acquisitiepercentages onder reizigers naar Zuid-Azië (136/181, 75,1%, 95% BI 68,4-80,9%). Belangrijke risicofactoren voor ESBL-E-acquisitie waren antibioticagebruik tijdens de reis (gecorrigeerde odds ratio (OR) 2,69, 95% BI 1,79-4,05), reizigersdiarree die aanhield bij terugkomst (2,31, 95% BI 1,42-3,76), en pre-existente chronische darmziekte (2,10, 1,13-3,90). De mediane duur van kolonisatie na de reis was 30 dagen (95% BI 29–33). Vijfenzestig (11,3%) van de 577 reizigers bleven gekoloniseerd tot twaalf maanden na terugkomst. CTX-M enzym groep 9 ESBLs waren geassocieerd met een significant langere kolonisatieduur (mediane duur 75 dagen; 95% BI 48–102, p=0.0001). Transmissie werd gezien bij 13 (7,7%) van 168 huisgenoten. De transmissiekans van ESBL-E naar een andere huisgenoot was 12% (95% BI 5–18). Internationaal reizen levert een substantiële bijdrage aan de acquisitie en verspreiding van ESBL-E. Reizigers naar gebieden met een hoog risico op ESBL-E-acquisitie moeten worden beschouwd als potentiële dragers van ESBL-E tot 12 maanden na de reis.

(TIJDSCHR INFECT 2017;12(5):156-66)

Lees verder

Virale hemorragische koorts

Lees verder

Drug-resistente tuberculose: oude en nieuwe inzichten rond een wereldwijde epidemie

Samenvatting

De epidemie van resistente tuberculose neemt nog altijd toe in belangrijke delen van de wereld en vormt een grote bedreiging voor vele gezondheidszorgsystemen. Ondanks nieuwe ontwikkelingen op het gebied van diagnostiek en behandeling bestaat er een enorme ‘mismatch’ tussen de nieuwe inzichten in de onderzoekslaboratoria en de beschikbare middelen in de dagelijkse praktijk in endemische gebieden. Met het toenemende aantal immigranten uit endemische gebieden in Nederland is dit probleem ook voor de clinicus werkzaam in Nederland relevant. Dit artikel geeft een overzicht van de wereldwijde epidemiologie, de pathogenese van drug-resistentie in tuberculose en de belangrijkste nieuwe inzichten op het gebied van diagnostiek en behandeling.

(Tijdschr Infect 2013;8:44-52)

Lees verder