dr. S. van den Hof

Epidemiologie van tuberculose bij gebruik van tumornecrosefactor-alfa blokkerende geneesmiddelen in Nederland, 2005–2011

Samenvatting

Doel van de analyse was het bepalen van de incidentie van tuberculose onder gebruikers van tumornecrosefactor-alfa blokkerende geneesmiddelen in Nederland en beschrijven van de kenmerken van tuberculosepatienten die deze middelen wel en niet gebruikten. Een retrospectieve vergelijkende analyse werd opgezet van patientgegevens uit de Nederlandse Tuberculose Registratie over de periode 2005–2011. Voor de berekening van de incidentie werd het aantal gebruikers van tumornecrosefactor-alfa blokkerende geneesmiddelen in Nederland geschat op basis van gegevens van het College van Zorgverzekeringen. In 2005–2011 werden 7.046 patienten met actieve tuberculose geregistreerd, van wie 85 (1,2%) tumornecrosefactor-alfa blokkerende geneesmiddelen gebruikten. Het geschatte aantal gebruikers van tumornecrosefactor-alfa blokkerende geneesmiddelen nam in die periode toe van 13.600 naar 36.520 personen. De incidentie van tuberculose bij gebruikers schommelde in die periode tussen 23 en 75 per 100.000, terwijl de landelijke tuberculose-incidentie in die periode ≤7 per 100.000 was. De 85 tuberculosepatienten die tumornecrosefactor-alfa blokkerende geneesmiddelen gebruikten waren vaker ouder dan 65 jaar en vaker in Nederland geboren dan andere patienten. Zij werden tevoren ook vaker preventief behandeld voor latente tuberculose-infectie (gecorrigeerde OR 3,5; 95%-BI 1,8-6,9). Zij hadden vaker gedissemineerde tuberculose, al dan niet met aandoening van het centraal zenuwstelsel (gecorrigeerde OR 4,3; 95%-BI 2,1-8,9), of gecombineerde vormen van pulmonale en extrapulmonale tuberculose (gecorrigeerde OR 4,0; 95%-BI 2,1-7,4). Bij gebruikers van tumornecrosefactor-alfa blokkerende geneesmiddelen in Nederland is de incidentie van tuberculose aanzienlijk verhoogd. De incidentie onder deze groep daalde in de periode 2005–11 niet. Preventieve behandeling van latente tuberculose-infectie voorkwam niet altijd de ontwikkeling van actieve tuberculose. De ziekte verloopt vaker in ernstige en gedissemineerde vorm. Het toenemende gebruik van tumornecrosefactor-alfa blokkerende geneesmiddelen vraagt om blijvende aandacht voor tuberculose als potentieel fatale complicatie van deze therapie.

(Tijdschr Infect 2014;9(6):164-71)

Lees verder