Van de redactie van de uitgever van TVI

Hiv-preventie: de stand van zaken

Dankzij pre-expositieprofylaxe (PrEP) zijn enorme successen geboekt in de preventie van hiv-infecties. Zonder zicht op een hiv-vaccin in de nabije toekomst blijft het belang van effectieve preventiestrategieën onverminderd groot. Tijdens EACS 2023 gaf prof. dr. Jean-Michel Molina (University of Paris Cité, Parijs, Frankrijk) een lezing over de stand van zaken op het gebied van hiv- en soa-preventie.¹ In dit artikel worden een aantal onderdelen van zijn presentatie belicht, met een focus op de implementatie van PrEP.

Standaard testen op hiv en hepatitis B en C op Spoedeisende Hulp zinvol?

Op Wereld AIDS Dag 2021 zegde de Britse regering £20 miljoen toe binnen het Government’s HIV Action Plan voor een project om patiënten standaard te testen op hiv op afdelingen Spoedeisende Hulp (SEH) in steden met een zeer hoge prevalentie van hiv-infecties.¹ Londen, Brighton, Manchester en Blackpool zijn steden met een zeer hoge prevalentie van hiv-infecties, namelijk meer dan 5 per 1.000 inwoners. Het doel van de huidige studie was om op de SEH-afdelingen in deze steden een opt-outsysteem te implementeren om nieuwe diagnoses van een hiv-infectie, hepatitis B en hepatitis C te stellen en mensen met een bekende diagnose door te verwijzen naar de juiste zorgverleners. Tijdens EACS 2023 presenteerde Ann Sullivan, MD (Chelsea and Westminster NHS Foundation Trust, Londen, VK) de resultaten van een onderzoek naar het nut van een dergelijk opt-outsysteem.²

Inzet van hiv-teams bevordert het hiv-testbeleid bij patiënten met indicatorziekten

Een tijdige diagnose is essentieel bij een hiv-infectie. Een late diagnose heeft immers niet alleen een negatieve impact op de gezondheid, maar verhoogt ook het risico op verspreiding van het virus. Om een hiv-infectie vroeger op te sporen, kan getest worden op hiv na vaststelling van een hiv-indicatorziekte. Tijdens EACS 2023 legde drs. Carlijn Jordans (Erasmus MC, Rotterdam) uit hoe speciale hiv-teams ervoor kunnen zorgen dat meer patiënten met een hiv-indicatorziekte worden getest op hiv.

Nieuwe studies naar metabool syndroom en cardiovasculaire ziekten bij hiv

De ontdekking en implementatie van nieuwe hiv-behandelingen hebben ervoor gezorgd dat de levensverwachting van mensen met hiv steeds verder is toegenomen. Inmiddels worden mensen met hiv vrijwel even oud als mensen zonder hiv. Toch heeft een positieve hiv-status een negatieve invloed op de algehele gezondheid. Zo hebben mensen met hiv een verhoogd risico op bijkomende aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten en verschillende typen kanker.

Tijdens EACS 2023 gaf prof. dr. Jürgen Rockstroh (University of Bonn, Duitsland) een presentatie over een aantal belangrijke artikelen die in het afgelopen jaar zijn gepubliceerd en die betrekking hebben op het metabool syndroom en cardiovasculaire ziekten bij mensen met hiv.¹

Trends in de incidentie van kanker onder mensen met hiv en in de algemene bevolking

Mensen met hiv ontwikkelen vaker kanker dan de algemene bevolking. Dit geldt niet alleen voor AIDS-gerelateerde kankersoorten, zoals Kaposi-sarcoom, non-Hodgkin-lymfoom en baarmoederhalskanker, maar ook voor veel kankersoorten die niet gerelateerd zijn aan AIDS. Vanaf 2013 wordt geadviseerd om bij mensen met hiv te starten met antiretrovirale therapie. Het is echter onduidelijk in hoeverre het risico op kanker sindsdien is veranderd. Dit werd onderzocht door Sophie Grabar, MD, PhD en collega’s van de Sorbonne Université in Parijs, Frankrijk.

Islatravir/doravirine ook op lange termijn niet inferieur aan bictegravir/emtricitabine/tenofovir-alafenamide

Islatravir is een ‘nucleoside reverse-transcriptase translocation inhibitor’ (NRTTI) die in vitro klinisch relevante activiteit vertoont tegen hiv-varianten die resistent zijn tegen ‘nucleoside reverse transcriptase inhibitors’ (NRTI’s). Eerder werd in 2 fase III-studies gezien dat islatravir en de al door het EMA goedgekeurde NNRTI doravirine een complementair werkingsmechanisme en resistentieprofiel hebben.^1,2 In de MK8591A-018-studie werd behandeling met islatravir/doravirine vergeleken met bictegravir/emtricitabine/tenofoviralafenamide (B/FTC/TAF) bij volwassen patiënten met hiv. Tijdens EACS 2023 werden de langetermijnresultaten van deze studie gepresenteerd door Roger Paredes, MD, PhD (Hospital Universitari Germans Trias i Pujol, Barcelona, Spanje).³

Behandeling met cabotegravir en rilpivrine doet niet onder voor standaardtripeltherapie bij hiv-1-infectie

Uit klinische studies blijkt dat injecties van langwerkend cabotegravir en rilpivirine langdurig werkzaam zijn bij mensen met een hiv-1-infectie. Gegevens uit ‘real-world’-studies zijn echter schaars. Tijdens EACS 2023 besprak dr. Vita Jongen (Stichting HIV Monitoring, Amsterdam) de resultaten van een Nederlands onderzoek. Daarin werd behandeling met cabotegravir en rilpivrine vergeleken met standaardtripeltherapie voor wat betreft het risico op virologisch falen.