Eerder diagnosticeren met behulp van hiv-teams in het Erasmus MC en het LUMC

oktober 2023 EACS 2023 Diede Smeets
drs. Carlijn Jordans

Een tijdige diagnose is van essentieel belang bij een hiv-infectie. Wereldwijd wordt de gezondheid van veel mensen met hiv negatief beïnvloed door het uitblijven van de diagnose hiv tot in een laat stadium. Om mensen met hiv eerder en vaker te diagnosticeren, kan gebruik gemaakt worden van hiv-‘indicator condition’ (IC)-geleidde testen. Drs. Carlijn Jordans (Erasmus MC, Rotterdam) gaf tijdens EACS 2023 een presentatie over hoe hiv-teams met behulp van deze hiv-IC-testen kunnen helpen bij het eerder diagnosticeren van hiv in Nederlandse ziekenhuizen.

Meer dan de helft (57%) van de mensen die in Nederland gediagnosticeerd wordt met hiv krijgt deze diagnose pas laat. Dit heeft niet alleen een negatieve invloed op de gezondheid van de patiënt zelf, maar maakt ook dat het virus zich in de gemeenschap verder verspreid. Met behulp van hiv-IC-testen kunnen mensen met hiv mogelijk eerder gediagnosticeerd worden. IC’s zijn ziekten die aids definiëren en hiv-gerelateerde aandoeningen waarbij meer dan 1 op de 1000 personen niet-gediagnosticeerde hiv hebben. Ze omvatten aandoeningen die dezelfde transmissieroute delen als hiv en aandoeningen die vaak voorkomen bij hiv-gerelateerde immuunsuppressie. In de huidige studie werd onderzocht hoe de inzet van hiv-teams de effecten van hiv-IC-testen kan beïnvloeden. 

Studieopzet

Als onderdeel van dit project werden in het medisch centrum van de Erasmus Universiteit (‘Erasmus University Medical Center’, EMC) te Rotterdam gegevens verzameld van volwassen patiënten. Patiënten die reeds gediagnosticeerd waren met hiv werden geëxcludeerd. Met behulp van geautomatiseerde screening van ICD-10-codes en gestandaardiseerde zorgverzekeringscodes werden potentiële hiv-IC’s geïdentificeerd. Bij patiënten met een bevestigde hiv-IC werd de betrokken behandelaar door het hiv-team geïnformeerd en aangeraden om proactief te testen voor een hiv-infectie. De werkwijze werd extern gevalideerd in het medisch centrum van de Universiteit Leiden (‘Leiden University Medical Center’, LUMC). Vervolgens werden de uitvoering van de hiv-testen, de hiv-prevalentie en de redenen waarom patiënten niet op hiv getest geëvalueerd.

Resultaten

Van de 273.052 volwassen patiënten die gedurende de studieperiode werden gediagnosticeerd in het EMC werden er 23.311 (8,5%) aangemerkt als potentiële hiv-IC. Met behulp van een handmatige beoordeling werden 2.588 diagnoses bevestigd als zijnde hiv-IC, waarvan er 1.804 (69,7%) getest werden voor hiv. Voorafgaand aan de implementatie van het project werd 49,1% van de hiv-IC-patiënten getest, vergeleken met 75,1% van de patiënten na aanvang van het project. Deze toename in het aantal hiv-testen werd gezien bij alle medische specialismen (bereik: +23,2% – +59,6%). Bij 10 van de geteste patiënten (0,6%) werd hiv-positiviteit vastgesteld, waarvan 9 positieve uitslagen plaatsvonden na de implementatie van het project. De voornaamste redenen om geen hiv-test uit te voeren waren: dat de test in afwachting van een toekomstig afspraak gepland werd (18,6%); of omdat de geplande hiv-test niet uitgevoerd werd binnen het diagnostische plan (8,7%). Bij 49% van de niet-uitgevoerde testen kon geen reden worden aangewezen. De mate van hiv-testen na de implementatie van het project waas vergelijkbaar in beide betrokken ziekenhuizen (EMC: 75,1%; LUMC: 68,1%).

Conclusie

Uit de huidige studie is gebleken dat de inzet van hiv-teams op duurzame wijze de mate van hiv-IC-geleidde testen wist te vergroten in meerdere ziekenhuizen. De onderzoekers concluderen dat deze resultaten de inzet van hiv-teams in andere ziekenhuizen en verschillende medische omgevingen ondersteunen. 

Referentie

Jordans CCE, et al. Implementing HIV teams sustainably improves HIV testing rates in patients with HIV indicator conditions: a multicenter study. Gepresenteerd tijdens EACS 2023; PS12.02.