De vaccinatiegraad voor mazelen blijkt in maar 6 van de landen in de Europese Unie/Europese economische ruimte op orde te zijn. Alleen in Kroatië, Hongarije, IJsland, Portugal, Slowakije en Zweden is de vaccinatiegraad de door de Wereldgezondheidsorganisatie WHO 95% of hoger. Tijdens het jaarcongres van de European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases in Lissabon werden vorige week de Europese cijfers gepresenteerd door een team uit Berlijn. Als Europa mazelen echt uit wil bannen, dan moet de vaccinatiegraad omhoog.
Nederland bevindt zich niet bij de zes koplopers. Sterker nog: in ons land is er, net als in veel andere Europese landen, al jaren sprake van een gestage daling van de vaccinatiegraad. Tussen januari 2021 en januari 2022 is de vaccinatiegraad onder zuigelingen met ongeveer 1 procent gedaald. Het mazelenvaccin maakt deel uit van de BMR ‘cocktailprik’, die ook beschermt tegen de bof en rode hond. Ook de vaccinatiegraad met de DKTP-prik (difterie, kinkhoest, tetanus en polio) kalft af. De laatste cijfers over de totale vaccinatiegraad –het totale aantal kinderen die volledig gevaccineerd zijn voor hun tweede verjaardag- wordt pas later berekend door het RIVM. De laatste cijfers dateren van de zomer van 2021, en daaruit bleek dat 91,3% van de tweejarigen volledig gevaccineerd was. Een jaar eerder lag dat een half procent lager, maar het ziet er dus naar uit dat er dit jaar toch weer stagnatie opgetreden is.
De Duitse immunoloog dr. Lukas Hemmers analyseerde de resultaten van 33 studies uit 13 Europese landen om vast te stellen of de huidige vaccinatiegraad hoog genoeg is om mazelen feitelijk uit te bannen. Volgens de WHO is een vaccinatiegraad van 95% voldoende om dat doel te bereiken, maar dat is dus maar in 6 landen het geval. Weliswaar zijn er in de afgelopen twee jaar erg weinig gevallen van mazelen gemeld in Europa. Hemmers vermoedt dat dat te maken heeft met de COVID-19 maatregelen waarbij scholen gesloten bleven en mensen afstand moesten houden en allerlei hygiënemaatregelen toepasten.
“Met een vaccin-effectiviteit van 96% en een vaccinatiegraad van 95% doen we het absolute minimum om de gewenste eliminatie van mazelen te bereiken”, stelt Hemmers. Maar nu in vrijwel heel Europa de coronamaatregelen opgeheven zijn, en kinderen weer volop naar school gaan en mensen weer meer samenkomen is het van levensbelang om de vaccinatiegraad te verhogen.
Mazelen maakt de laatste jaren een verontrustende opmars door, met name in Oost-Europa. In de eerste 6 maanden van 2019 waren er bijna 90.000 gevallen in heel Europa, en overleden 37 kinderen. Dat was meer dan het totaal voor 2018. Het ernstigst getroffen was Oekraïne, met meer dan 54.000 gevallen en 18 doden.
Referentie
Hemmers L et al. Systematic review and meta-analysis of vaccine effectiveness of two-dose measles vaccination: high enough for elimination? Abstract 02556. Gepresenteerd op het 32e jaarlijkse congres van de European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases op 23-26 april 2022.
Naar boven
