Verkoudheid, griep en andere aandoeningen van de bovenste luchtwegen zijn een belangrijke reden waarom mensen om antibiotica vragen, en in veel gevallen krijgen ze die daadwerkelijk voorgeschreven van hun artsen. Dat is een van de drijvende krachten achter het toenemende gevaar van antimicrobiële resistentie, een wereldwijde bedreiging voor de volksgezondheid. Mogelijk bestaat er een effectief, veilig en duizenden jaren beproefd alternatief voor antibiotica: honing. Een systematische review en meta-analyse uit het Verenigd Koninkrijk onder leiding van Hibatullah Abuelgasim van de Oxford University Medical School wijst erop dat honing een effectief en veilig alternatief kan zijn voor symptomatische verlichting van bovenste luchtweginfecties. De studie is gepubliceerd in British Medical Journal: Evidence Based Medicine.
De Britse onderzoekers analyseerden de resultaten van 14 klinische studies en concludeerden dat honing niet alleen de symptomen significant verlicht, maar ook een breed toegankelijk en goedkoop middel is dat de afhankelijkheid van antibiotica kan verminderen.
In totaal werden 1345 unieke wetenschappelijke publicaties gescreend, waarvan 14 studies aan de inclusiecriteria voldeden. De kwaliteit van de geïncludeerde studies werd als gemiddeld beoordeeld, met een matig risico op bias. Uit de analyse bleek dat honing in vergelijking met gebruikelijke zorg leidde tot een significante verbetering van de gecombineerde symptoomscore met een gemiddelde daling van 3,96 punten (95% betrouwbaarheidsinterval (BI) -5,42 tot -2,51, I²=0%).
Specifiek voor hoestklachten werd een afname in frequentie gevonden met een gestandaardiseerd gemiddeld verschil (SMD) van -0,36 (95% BI -0,50 tot -0,21, I²=0%) en een afname in hoesternst met een SMD van -0,44 (95% BI -0,64 tot -0,25, I²=20%).
Bij vergelijking met een placebo werden minder uitgesproken effecten waargenomen, met een SMD van -0,63 (95% BI -1,44 tot 0,18, I²=91%) voor de totale symptoomscore. De hoge heterogeniteit in deze analyse (I²=91%) suggereert dat de resultaten tussen de studies varieerden, mogelijk door verschillen in onderzoeksopzet, dosering of type honing.
Bovenste luchtweginfecties, zoals verkoudheid en griep, zijn een van de meest voorkomende redenen voor doktersbezoeken en antibioticavoorschriften, ondanks dat de meeste gevallen viraal van oorsprong zijn en dus niet reageren op antibiotica. Toch worden antibiotica tegen beter weten in frequent voorgeschreven in sommige landen, wat bijdraagt aan het toenemende wereldwijde probleem van antimicrobiële resistentie.
De antimicrobiële eigenschappen van honing en de rol ervan in de verlichting van keelpijn en hoest waren al bekend in het oude Egypte, en honing wordt in verschillende richtlijnen aanbevolen als eerste behandelingsoptie voor acute hoest bij kinderen ouder dan 12 maanden. Voor jongere kinderen wordt honing ontraden vanwege de aanwezigheid van bacteriën. Dit nieuwe overzicht van klinische studies bevestigt dat honing ook bij volwassenen een werkzame en veilige behandelingsoptie kan zijn.
De auteurs van het onderzoek benadrukken wel dat er meer hoogwaardige, placebogecontroleerde klinische studies nodig zijn om de effectiviteit van honing definitief vast te stellen. Hoewel de huidige gegevens veelbelovend zijn, zijn verdere onderzoeken nodig om de optimale dosering, behandelingsduur en het eventuele verschil tussen specifieke honingsoorten in kaart te brengen. Als aanvullend onderzoek deze bevindingen bevestigt, kan honing een grotere rol spelen in toekomstige richtlijnen voor de behandeling van luchtweginfecties en zo bijdragen aan de reductie van onnodig antibioticagebruik.
Referentie
Naar boven
