SAMENVATTING
Poliomyelitis is een ziekte die veroorzaakt wordt door infectie met één van de drie typen poliovirus. De meeste infecties verlopen asymptomatisch of met licht griepachtige verschijnselen, maar bij 1 op 100–1.000 infecties ontstaan verlammingen. De laatste Nederlandse polio-epidemie vond plaats in 1992–1993 onder ongevaccineerden. De ziekte is goed te voorkomen met zowel een vaccin met geïnactiveerd poliovirus (‘inactivated polio vaccine’: IPV, Salk-vaccin) als met een oraal levend-verzwakt vaccin (‘oral live attenuated polio vaccine’: OPV, Sabin-vaccin). In 1988 kwamen alle landen in de wereld overeen om polio wereldwijd uit te roeien, met als (te) ambitieuze streefdatum het jaar 2000. Anno 2023 komt alleen wild poliovirustype 1 (WPV1) nog voor: in Pakistan en Afghanistan. Daarnaast zijn er veel uitbraken met type 2-‘vaccine derived polioviruses’ (VDPV2) afkomstig uit OPV. Om deze VDPV2-uitbraken te bestrijden is een nieuw oraal vaccin (nOPV2) beschikbaar dat moeilijker naar een pathogeen virus kan muteren. Om met infectieus poliovirus te mogen werken moeten faciliteiten voldoen aan zeer strenge voorwaarden, door de WHO beschreven in ‘global action plans for poliovirus eradication.’ De wereld is dichterbij polio-uitroeiing dan het ooit geweest is, maar er zijn nog drie horden. De eerste is het uitroeien van WPV1 in Afghanistan/Pakistan. De tweede horde is het zo snel mogelijk beëindigen van de VDPV2-uitbraken, door gerichte inzet van nOPV2. De derde horde is strikte poliovirusinperking (‘containment’) in laboratoria en voor vaccinproductie. Zolang het poliovirus nog niet uitgeroeid is, kan Nederland te maken krijgen met poliopatiënten.
(TIJDSCHR INFECT 2024;19(3):92–9)
