De monkeypox-uitbraak (voorheen aangeduid als apenpokken) in Europa breidt zich nog altijd uit. Per 11 juli waren er volgens het RIVM ruim 500 mensen met de besmettelijke infectieziekte gediagnosticeerd. Vorige week werd bekend dat minister Ernst Kuipers (VWS) groen licht heeft gegeven voor vaccinaties van personen die een hoog risico op een besmetting met monkeypox lopen. Bij verschillende GGD’s in ons land zijn de voorbereidingen voor een vaccinatiecampagne in volle gang, en binnenkort zullen de eerste mensen worden opgeroepen voor een prik. Daarnaast blijft ook het bron- en contactonderzoek in volle gang.
Tot de risicogroep voor monkeypox behoren met name mannen die seks hebben met mannen (MSM) en transgenders. Binnen deze groep vinden veruit de meeste besmettingen plaats. Zodra een huisarts vermoedt dat de klachten van een patiënt terug te voeren zijn op monkeypox wordt deze doorverwezen naar de GGD voor verdere testen. Binnen 48 uur is de uitslag bekend. Bij een positieve uitslag wordt een uitgebreid bron-en contactonderzoek opgestart.
Monkeypox openbaart zich vaak met een of meer van de volgende symptomen:
Pas na 1 tot 3 dagen komen de kenmerkende vlekken, bultjes en blaasjes op, vaak als eerste in de knieholte en op armen en benen. Ze ontstaan echter ook op minder zichtbare plekken zoals de mond of de anus. De blaasjes drogen uiteindelijk uit en veranderen in korstjes die uiteindelijk na 2-3 weken van de huid afvallen. Bij een aantal personen in de huidige uitbraak is sprake van proctitis, een pijnlijke ontsteking van het slijmvlies van de endeldarm.
Monkeypox is weliswaar geen SOA, maar wordt wel overgebracht door intiem contact zoals zoenen, vrijen en seks. Het virus kan binnendringen via de slijmvliezen en kleine wondjes of scheurtjes in de huid. Mogelijk kan het virus zich ook verspreiden via druppels uit blaasjes of uit de mond-keelholte, hoewel deze kans momenteel als laag wordt ingeschat.
Omdat het een besmettelijke ziekte betreft wordt bij vaststelling van een monkeypoxbesmetting altijd een bron- en contactonderzoek uitgevoerd door de GGD. Daarbij probeert men te achterhalen waar en wanneer de besmetting plaatsvond, en of er andere mensen met de besmette persoon in contact zijn geweest. Wanneer die personen getraceerd kunnen worden neemt de GGD contact met ze op om ze te informeren en mogelijk op te roepen voor een test, of te adviseren in isolatie te gaan. Zo kunnen nieuwe besmettingen voorkomen worden.
Monkeypox kent een lange incubatietijd van gemiddeld 8,5 dag maar er zijn gevallen bekend waarbij het wel 3 weken duurde voordat er klachten optraden. Wanneer iemand positief test, dan moet die persoon onmiddellijk in isolatie waarbij geen contact met anderen mogelijk is tot alle klachten voorbij zijn. Bij monkeypox geldt dat wanneer alle korstjes van de uitgedroogde blaasjes van de huid afgevallen zijn. Ook de eventuele proctitis moet helemaal over zijn. Al met al kan dat meerdere weken duren.
Binnenkort zullen de eerste personen uit risicogroepen uitgenodigd worden om zich te laten vaccineren tegen monkeypox. Dat gaat onder meer om mannen die al bij de GGD bekend zijn als deelnemers aan het PreP-programma voor mannen en transgenders. Ook mensen die voor deze regeling op de wachtlijst staan krijgen een invitatie, net als mannen met hiv en een verhoogd risico. Mannen die seks hebben met mannen en die regelmatig op de SOA-poli komen worden eveneens uitgenodigd. Zonder uitnodiging kunnen mensen geen vaccinatie ontvangen. De vaccinatie bestaat uit twee inentingen met een tussenpoos van 4 weken. Maar als iemand al eens tegen pokken gevaccineerd is, dan is 1 inenting voldoende.
Het vaccin dat wordt gebruikt is het pokkenvaccin Imvanex® en is in Europa geregistreerd voor volwassenen ter bescherming tegen gewone pokken. Omdat het pokkenvirus en het monkeypoxvirus veel op elkaar lijken, is de verwachting dat Imvanex ook beschermt tegen een infectie met het monkeypoxvirus. Er zijn echter nog geen grote klinische studies verricht over de werkzaamheid van het pokkenvaccin tegen monkeypox, en hoeveel bescherming het biedt tegen een infectie of tegen een ernstig ziekteverloop. Mensen die zich laten inenten wordt gevraagd om mee te werken aan een studie naar de werkzaamheid van het pokkenvaccin tegen monkeypox.
Meer informatie
Naar boven
