Een nieuw combinatievaccin tegen meningokokken, MenABCWY, biedt een breed scala aan bescherming tegen verschillende serogroepen en kan het vaccinatieschema voor meningokokkenziekte vereenvoudigen. Dit blijkt uit een recente fase-3-studie onder leiding van Terry Nolan van de University of Melbourne, Australië, gepubliceerd in The Lancet Infectious Diseases.
Meningokokkenziekte is een ernstige bacteriële infectie die kan leiden tot meningitis en sepsis, met hoge sterfte- en morbiditeitscijfers. Wereldwijd worden jaarlijks ongeveer 500.000 mensen getroffen door een meningokokkeninfectie, waarvan circa 50.000 overlijden. In Nederland varieert de incidentie van meningokokkenziekte jaarlijks tussen 100 en 150 gevallen, met een mortaliteit van ongeveer 10% per jaar. Sinds 2018 is er een stijging van meningokokken serogroep W-infecties waargenomen, wat heeft geleid tot aanpassingen in het nationale vaccinatiebeleid. (Bron: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, RIVM).
De gerandomiseerde, gecontroleerde, observator-geblindeerde fase-3-studie werd uitgevoerd in zeven landen (Australië, de VS, Turkije, Estland, Finland, Canada en Tsjechië) en betrof 3.651 adolescenten en jongvolwassenen (10-25 jaar). Deelnemers die in de afgelopen vier jaar een MenACWY-vaccin of eerder een MenB-vaccin hadden ontvangen, werden uitgesloten. De studie vergeleek drie vaccinatiestrategieën:
De immuunrespons werd beoordeeld op basis van de bacteriedodende activiteit tegen 110 MenB-stammen.
De immuunrespons tegen MenB-stammen was significant: 77,9% volgens een test-gebaseerde analyse en 84,1% volgens een responder-gebaseerde analyse. De test-gebaseerde analyse beoordeelde afzonderlijke testen waarbij het bloedserum van deelnemers geen bacteriedodende activiteit vertoonde tegen MenB-stammen. De responder-gebaseerde analyse richtte zich op het percentage deelnemers (responders) van wie het serum minstens 70% van de MenB-stammen effectief elimineerde.
MenABCWY bleek niet-inferieur aan het bestaande 4CMenB-vaccin, met een vergelijkbare seroresponsratio tegen MenB-stammen (84,1% vs. 85,3%). Ook tegen de serogroepen A, C, W en Y bood MenABCWY een sterke immuunrespons, met seroconversiepercentages van respectievelijk 98,3%, 97,6%, 99,2% en 98,8%. Dit bevestigt dat het nieuwe pentavalente vaccin even effectief is als de bestaande vaccins MenACWY-CRM en 4CMenB afzonderlijk.
De vaccinveiligheid werd zorgvuldig geëvalueerd. Lokale bijwerkingen zoals pijn op de injectieplaats kwamen voor bij 91,7% van de deelnemers, vermoeidheid bij 45,6%, en lichte koorts bij 18,3%. De incidentie van ernstige bijwerkingen was laag (0,4%) en niet significant verschillend tussen de MenABCWY- en de 4CMenB-groepen. Geen van de ernstige bijwerkingen werd direct aan het vaccin toegeschreven.
De combinatie van een brede bescherming en een vereenvoudigd vaccinatieschema maakt MenABCWY een veelbelovende optie voor grootschalige vaccinatieprogramma’s. Het verminderen van het aantal vereiste vaccinaties kan de naleving verbeteren en de vaccinatiegraad verhogen, met name onder adolescenten en jongvolwassenen, een groep met verhoogd risico op meningokokkeninfecties. De integratie van MenABCWY in nationale vaccinatieprogramma’s kan mogelijk bijdragen aan een daling van de incidentie van meningokokkenziekte en daarmee gepaard gaande mortaliteit en morbiditeit.
Referenties
Naar boven
