Rift Valley Fever (RVF) is een virale epidemieziekte die veel voorkomt in Afrika en ernstige gevolgen kan hebben voor mensen, variërend van dodelijkheid tot langdurige ziekte. Op dit moment is er nog geen vaccin beschikbaar voor menselijk gebruik tegen RVF. Maar daarin lijkt verandering te komen. Onlangs werden resultaten bekend van klinische trials met een nieuw vaccin, genaamd ChAdOx1 RVF. En die zijn veelbelovend.
In het onderzoek, uitgevoerd tussen juni 2021 en januari 2022 in het Centre for Clinical Vaccinology and Tropical Medicine in Oxford, Verenigd Koninkrijk, ontvingen 15 gezonde volwassenen tussen 18 en 50 jaar oud een enkele dosis van het ChAdOx1 RVF-vaccin. Deze dosis varieerde: 3 deelnemers ontvingen 5 × 10^9 virusdeeltjes (vp), 6 deelnemers ontvingen 2,5 × 10^10 vp, en nog eens 6 deelnemers ontvingen 5 × 10^10 vp van het ChAdOx1 RVF-vaccin. Van de 15 deelnemers waren 9 vrouwelijk en 6 mannelijk. De veiligheid en effectiviteit werden beoordeeld op basis van bijwerkingen en de immuunrespons van het lichaam op het vaccin.
Van deze 15 deelnemers meldde 93% (14 van de 15) verwachte lokale bijwerkingen na de vaccinatie. De meest voorkomende lokale reactie was pijn op de injectieplaats, gemeld door 87% (13 van de 15) van de deelnemers. Systemische symptomen werden gerapporteerd door 67% (10 van de 15) van de deelnemers, voornamelijk milde symptomen zoals hoofdpijn (60% van de deelnemers) en vermoeidheid (47% van de deelnemers).
Alle bijwerkingen na de vaccinatie waren mild of matig van aard. Gastro-intestinale symptomen, mogelijk gerelateerd aan de vaccinatie, traden op bij 27% (4 van de 15) van de deelnemers. Enkele deelnemers in de groepen met middelhoge en hoge doses vertoonden tijdelijke afnames in het totale aantal witte bloedcellen, lymfocyten of neutrofielen op dag 2. Bij twee deelnemers in de groep die de hoogste dosis ontvingen, werd ernstige lymfopenie vastgesteld op een specifiek tijdstip, maar dit herstelde bij het daaropvolgende follow-up bezoek. Er deden zich geen ernstige bijwerkingen voor.
Rift Valley Fever neutraliserende antilichamen waren detecteerbaar in alle dosisgroepen. Deelnemers in de groep die de hoogste dosis (5 × 10^10 vp) ontvingen, vertoonden hoge neutraliserende antilichaamtiterwaarden die piekten op dag 28 na de vaccinatie en aanhielden gedurende de 3 maanden van de follow-up. Er werden hoge titerwaarden van bindend IgG tegen het Gc-glycoproteïne gedetecteerd, terwijl die tegen het Gn-glycoproteïne relatief laag waren. Cellulaire immuunreacties (IFNγ-responsen) tegen Rift Valley Fever Gn- en Gc-glycoproteïnen werden waargenomen bij alle deelnemers, behalve één in de groep die de hoogste dosis ontving. Deze IFNγ-responsen piekten 2 weken na de vaccinatie, waren het sterkst in de groep die de hoogste dosis ontving en waren vaker gericht tegen het Gn-glycoproteïne.
De resultaten van dit onderzoek suggereren dat het ChAdOx1 RVF-vaccin veilig is en het immuunsysteem van mensen stimuleert om te reageren tegen RVF. Dit is een belangrijke stap voorwaarts in de ontwikkeling van een werkzaam vaccin tegen deze potentieel dodelijke ziekte.
RVF is een virale ziekte die vooral voorkomt in Afrika. Mensen kunnen besmet raken door contact met geïnfecteerde dieren, zoals muggenbeten. De symptomen variëren van milde griepachtige symptomen tot ernstige lever- en nierproblemen. Er is momenteel geen specifieke behandeling voor RVF en de preventie richt zich voornamelijk op het vermijden van contact met besmette dieren en het gebruik van muggenwerende middelen.
In Nederland is Rift Valley Fever zeer zeldzaam. Er zijn bij het RIVM geen gevallen van de ziekte bij mensen gemeld, maar er zijn wel maatregelen om te voorkomen dat het virus het land binnenkomt, zoals controles op dieren die uit landen komen waar RVF voorkomt. Het is belangrijk voor mensen die naar gebieden reizen waar RVF voorkomt om voorzorgsmaatregelen te nemen om besmetting te voorkomen. Een vaccinatie zou onderdeel van die voorzorgsmaatregelen kunnen zijn.
Referentie
Naar boven
