Uit recente klinische studies is gebleken dat de profylactische behandeling met het antibioticum doxycycline (‘post-exposure doxycycline’, DoxyPEP) binnen 72 uur na onbeschermde seks leidt tot een verlaagd risico op een seksueel overdraagbare aandoening (soa). Echter, de uitkomsten van deze behandeling in de dagelijkse praktijk zijn niet geheel duidelijk. Dit vormde de aanleiding voor de PRIDOX-studie. In deze ‘real-world’-studie werd onderzocht wat de invloed is van DoxyPEP op de incidentie van chlamydia, gonorroe en syfilis bij mensen met een hoog risico op een soa. De resultaten van de PRIDOX-studie werden tijdens HIV Glasgow 2024 gepresenteerd door Rosario Palacios (Hospital Universitario Virgen de la Victoria, Málaga, Spanje).1
Wereldwijd worden er jaarlijks bij meer dan 1 miljoen mensen een soa vastgesteld. De afgelopen jaren is de incidentie verder toegenomen, met name in de hoogrisicogroep van mannen die seks hebben met mannen (MSM) en transgendervrouwen. Syfilis, gonorroe en chlamydiazijn de meest voorkomende soa’s en kunnen een grote impact hebben op de gezondheid van het individu. Interventies, zoals de behandeling met DoxyPEP, zijn nodig om de incidentie van soa’s te verminderen.
In de prospectieve ‘real-world’-studie PRIDOX werden gegevens geanalyseerd van mensen met een hoog risico op een soa die pre-expositieprofylaxe (PrEP) tegen hiv gebruikten en die in de periode maart 2023 tot en met juni 2024 waren gestart met DoxyPEP. In de studie werden twee fasen onderscheiden: een fase vóór de start van de behandeling met DoxyPEP (pre-DoxyPEP-fase) en een fase ná de start van de behandeling met DoxyPEP (post-DoxyPEP-fase). De pre-DoxyPEP-fase werd gedefinieerd als de periode van de startdatum van de behandeling met PrEP tot de startdatum van de behandeling met Doxy-PEP. De post-DoxyPEP-fase werd gedefinieerd als de periode van de startdatum van DoxyPEP tot en met juni 2024 of de datum van stopzetting van de behandeling. Door middel van serologische testen werden chlamydia, gonorroe en syfilis vastgesteld. Deze gegevens werden verzameld bij aanvang van de studie, tijdens elk controlebezoek en indien er symptomen opgetreden waren. De incidentie van de eerste episode van de genoemde soa’s werd vergeleken tussen de pre-DoxyPEP-fase en de post-DoxyPEP-fase. Daarnaast werd de aanwezigheid van multiresistente bacteriën geanalyseerd door middel van microbiologisch onderzoek bij aanvang van de behandeling met DoxyPEP en na 48 weken.
Van de 846 PrEP-gebruikers waren er 189 mensen (22,3%) die behandeling met DoxyPEP ontvangen hebben (gemiddelde leeftijd: 39 jaar; 98,4% MSM; 35,4% met ≥10 seksuele contacten per maand; 36,5% met ≥2 soa’s pre-DoxyPEP-fase). De mediane follow-upduur bedroeg respectievelijk 464 en 257 dagen voor de pre- en post-DoxyPEP-fase. De incidentie van de eerste episode van gonorroewas statistisch significant verminderd in de post-DoxyPEP-fase, vergeleken met de pre-DoxyPEP-fase (41,7 vs. 26,6 per 100 persoonsjaren; p=0,02). Ook de incidentie van de eerste episode van chlamydia(31,8 vs. 8,53 per 100 persoonsjaren; p=0,0001) en syfilis (21,6 vs. 2,52 per 100 persoonsjaren; p=0,0001) was statistisch significant lager in de post-DoxyPEP-fase, vergeleken met de pre-DoxyPEP-fase. Van de kweken was 33% positief voor Neisseria gonorrhoeae. Bij 54% van de positieve kweken in de pre-DoxyPEP-fase was sprake van tetracycineresistentie versus 58% in de post-DoxyPEP-fase (p=0,2). Er werden multiresistente bacteriën geconstateerd bij 16 van de 150 patiënten bij aanvang van de behandeling met DoxyPEP en bij 13 van de 115 patiënten na 48 weken. De multiresistente bacteriën die werden aangetroffen waren ESBL-positieve Escherichia coli en meticillineresistente Staphylococcus aureus. De behandeling met DoxyPEP werd bij vijf patiënten stopgezet, waarvan bij twee patiënten als gevolg van een ongewenst voorval.
Uit de resultaten van de prospectieve ‘real-world’-studie PRIDOX is gebleken dat behandeling met DoxyPEP goed getolereerd wordt en resulteert in een statistisch significant verminderde incidentie van soa’s bij mensen met een hoog risico op een soa. De impact van DoxyPEP op het ontstaan van multiresistente bacteriën is niet aangetoond en behoeft verdere evaluatie.
Referentie
1. Palacios R, et al. Post-exposure prophylaxis with doxycycline (DoxyPEP) in a cohort of men who have sex with men (MSM) in high risk for sexually transmitted infections (STI): the PRIDOX study. Gepresenteerd tijdens HIV Glasgow 2024; abstract O25.
Naar boven
