De huidige beschikbare pre-expositieprofylaxe (PrEP)-producten vereisen een dagelijkse dosering voor maximale bescherming. In de praktijk leidt dit tot problemen met therapietrouw, waardoor de werkzaamheid vermindert. Nieuwe alternatieven voor PrEP om hiv te helpen voorkomen zonder afhankelijk te zijn van dagelijkse dosering zouden de therapietrouw en daarmee ook effectiviteit van PrEP kunnen verbeteren. Eerder bleek uit de fase III-studie HPTN 084 dat langwerkend injecteerbaar cabotegravir (CAB) superieur was aan dagelijks oraal tenofovirdisoproxil met emtricitabine (TDF/FTC) voor de preventie van hiv bij vrouwen.1 In de ‘open-label extension’ (OLE) van dit onderzoek werden de initiële keuze voor PrEP, de redenen voor deze keuze en geassocieerde factoren onderzocht. De resultaten van dit onderzoek bieden belangrijke inzichten in de keuze voor een PrEP-product en de onderliggende redenen voor deze keuze. Tijdens IAS 2023 werden deze resultaten gepresenteerd door prof. dr. Sinead Delany-Moretlwe (Universiteit van de Witwatersrand, Johannesburg, Zuid-Afrika).1
Deelnemers van HPTN 084 die in aanmerking kwamen voor de OLE-studie, kregen de gelegenheid om hetzelfde product te blijven gebruiken als ze in de eerdere randomisatie toegewezen hadden gekregen, of om over te stappen op het product van hun eigen keuze (CAB) of TDF/FTC). Bij deze deelnemers werd vervolgens hun keuze voor PrEP en de redenen achter deze keuze onderzocht. Hiervoor werd de ‘Decisional Conflict Scale’ met 16 items werd gebruikt als maatstaf voor effectieve besluitvorming. De schaal gaat van 0 (geen conflict) tot 100 (hoog beslissingsconflict). Demografische, beslissings- en gedragskenmerken van de deelnemers op basis van hun aanvankelijke productkeuze werden beoordeeld met behulp van chi-kwadraattoetsen.
In totaal werden 2.472 deelnemers geïncludeerd in het OLE-onderzoek. Van deze deelnemers koos 78% voor CAB en 22% voor TDF/FTC. Van de deelnemers die aanvankelijk gerandomiseerd waren naar TDF/FTC (n=1.219) koos 68% voor CAB, waarbij 15% koos voor de orale ‘lead-in’ en 53% voor een ‘direct-to-inject’-methode. Van degenen die aanvankelijk gerandomiseerd waren naar CAB (n=1.253) stapte 11% over naar TDF/FTC. Redenen om voor CAB te kiezen waren onder andere voorkeur voor injecties (78%), discretie en gemak (11%), effectiviteit van CAB boven TDF/FTC (8%) en het vermijden van bijwerkingen (1%). Twee procent had geen reden opgegeven. Als redenen voor de keuze van TDF/FTC werden opgegeven: voorkeur voor pillen (81%), angst voor injectiepijn en/of bijwerkingen (5%), gewenste zwangerschap (1%) en efficiëntere kliniekbezoeken (1%). Elf procent had geen reden opgegeven.
Er werden ook verschillen in productkeuze tussen land waargenomen. In Botswana koos 92% voor CAB, 87% in Kenia, 83% in Zimbabwe, 85% in Zuid-Afrika, 77% in Eswatini en Malawi, en 69% in Oeganda. Het meest gekozen product voor zwangere deelnemers was CAB (68%). Deelnemers die voor CAB kozen waren over het algemeen seksueel actiever en leefden niet met een partner (p=0,022), hadden vaker te maken met fysiek intiem partnergeweld (p=0,012), en waren de afgelopen maand betaald voor seks (p=0,002) in vergelijking met deelnemers die TDF/FTC gebruikten. De totale scores op de ‘Decisional Conflict Scale’ waren laag en vergelijkbaar tussen de groepen: 14 bij CAB en 17 bij TDF/FTC (p=0,113). Het was opmerkelijk dat degenen die voor CAB kozen een lagere score rapporteerden op de subschaal voor effectieve besluitvorming dan deelnemers die voor TDF/FTC kozen (respectievelijk 6 versus 16; p=0,015), wat suggereert dat de CAB-groep beter achter hun keuze stond.
De belangrijkste factoren die invloed hadden op de productkeuze voor PrEP waren de persoonlijke voorkeuren met betrekking tot de productkenmerken en het risicogedrag van de deelnemer. Deelnemers uitten zeer weinig beslissingsconflicten voor beide keuzes, maar deelnemers die CAB kregen, waren er zekerder van dat ze een juiste keuze hadden gemaakt. Toekomstige PrEP-programma’s kunnen er baat bij hebben om rekening te houden met de waarden en voorkeuren van de gebruiker om goed gebruik en effectiviteit te waarborgen.
Referenties