Dengue, ook wel knokkelkoorts genoemd, is een door muggen overgebrachte infectieziekte die met name voorkomt in de tropen. Het is een gevaarlijke, op malaria lijkende ziekte die voor kinderen, ouderen en kwetsbaren zelfs dodelijk kan zijn. Tot voor kort bestonden er geen geneesmiddelen of vaccins tegen dengue, en was het zorgen om niet door muggen gebeten te worden de enige optie. Maar sinds kort bestaat het vaccin Qdenga, dat is ontwikkeld door farmaceut Takeda. Het vaccin kan vanaf deze week ook in Nederland toegediend worden.
Het vaccin was eind 2022 al goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) voor kinderen vanaf 4 jaar en volwassenen. Vooralsnog wordt het vaccin niet vergoed vanuit het basispakket; mensen die afreizen naar een risicogebied waar dengue veel voorkomt kunnen een vaccinatie aanvragen via hun huisarts of andere kanalen. Een vaccinatie zal volgens Takeda ongeveer 100 euro gaan kosten. Bijwerkingen van de prik zijn nauwelijks anders dan die van andere inentingen: pijn op de prikplek, hoofdpijn, vermoeidheid en neus- en keelverkoudheid.
Dengue wordt overgebracht door muggen: de gelekoortsmug (Aedes aegypti) en de Aziatische tijgermug (Aedes albopictus). De ziekte gaat in de meeste gevallen gepaard met griepachtige symptomen: hoge koorts, hoofdpijn, spierpijn en pijn in de onderrug en de gewrichten. De term ‘knokkelkoorts’ is afkomstig van de vaak karakteristieke gewrichtspijnen. Na een paar dagen kan er uitslag op de huid ontstaan. Maar in sommige gevallen ontstaan er levensbedreigende huid- en slijmvliesbloedingen, vooral bij mensen die de ziekte al eens eerder hebben gehad.
Wereldwijd worden jaarlijks ongeveer 90 miljoen mensen met het denguevirus besmet, en 40 tot 80% van hen vertoont geen, of zeer lichte symptomen. Bij 500.000 van hen verloopt de ziekte echter zeer ernstig, met mogelijk de dood tot gevolg, met name bij jonge kinderen. De sterfte bedraagt tussen de 10 en de 1%. De ziekte komt niet voor in Nederland, maar treft af en toe wel Nederlandse reizigers in tropische landen, die de ziekte vervolgens mee naar ons land nemen. Een Nederlandse prospectieve studie onder 1200 reizigers toonde aan dat 1,2% van hen een dengue-infectie doormaakte, waarvan 1/3 symptomatisch.
Uit klinische studies, waaronder de TIDES-studie, was al gebleken dat het vaccin voor 80,2% bescherming biedt, 12 maanden na vaccinatie. De werkzaamheid van het vaccin hangt wel af van het serotype. Uit de TIDES-studie, met een follow-up van 4,5 jaar, blijkt dat het vaccin 84% van de ziekenhuisopnames wegens dengue voorkomt, en 61% van de symptomatische infecties.
Referenties
Naar boven
