Smeren met zonnebrandcrème, dat is iets dat de meeste mensen eigenlijk alleen doen als ze op vakantie zijn, of een dagje naar het strand gaan. Maar eigenlijk heeft onze huid continu bescherming tegen schadelijke UV-straling nodig. Veel vrouwen wapenen zich al door een dagcrème met ingebouwde zonbescherming (SPF) te gebruiken, maar voor mannen is het vaak nog taboe om zich in te smeren. Toch moeten juist mannen oppassen: zeker als ze wat ouder worden ligt huidkanker op de loer. En dan vooral basaalcelkanker (BCC) en plaveiselcelkanker (PCC). Twee types huidkanker, die weliwaar minder gevaarlijk zijn dan melanoom, maar die onbehandeld wel voor problemen kunnen zorgen.
In het Nationaal Actieplan Huidkanker, dat onlangs in Nederland werd gelanceerd, is er niet voor niets een focus op kinderen en mensen die veel in de buitenlucht zijn, en daaronder vallen vaak mannen. Denk maar aan beroepen in de bouw of in de agrarische sector.
Bij de aanschaf van zonnebrandcrème zijn er drie dingen waar je op moet letten, en dat is niet het merk of de prijs. Wat wel belangrijk is: breedspectrum dekking, SPF en waterbestendigheid.
Met breedspectrum dekking wordt bedoeld of de crème beschermt tegen de verschillende types ultraviolette straling. UVB is het deel van het zonlicht dat zonnebrand kan veroorzaken, wat op zich al vervelend genoeg is. Maar UVA is veel gevaarlijker: het dringt dieper in de huidlagen door en kan daar niet alleen zorgen voor versnelde huidveroudering maar ook voor een verhoogde kans op huidkanker. Let bij de aanschaf van zonnebrandcrème dus op of die tegen beide types UV-straling beschermt.
SPF staat voor Sun Protection Factor; zonnebeschermingsfactor. Hoe hoger het nummer, des te meer bescherming de creme biedt en des te langer je in de zon kunt blijven. Aangeraden wordt om te kiezen voor een SPF van 30 tot 50.
Om echt uit te rekenen hoe lang je met welke SPF je in de zon kunt blijven bestaat er een rekenformule. Daarvoor is het wel zaak dat je weet wat de verwachte zonkracht voor je locatie op die dag is, en dat kun je terugvinden op de meeste weerbericht-websites, of via speciaal ontwikkelde apps. Ook moet je weten welk huidtype je hebt, ofwel je zonkrachtgetal. Dat is een getal tussen de 1 en de 5, waarbij 1 voor zeer bleek staat, en 5 voor donker gekleurd. Hoe hoger je zonkrachtgetal, des te langer je in de zon kunt. De formule is: zonkrachtgetal gedeeld door verwachte zonkracht = aantal minuten dat je onbeschermd in de zon kunt. Vermenigvuldig dat met de SPF beschermingsfactor en dan weet je hoe lang je crème je beschermt. Waarbij wel geldt dat je sowieso elke twee uur opnieuw moet smeren.
Waterbestendigheid is de derde factor die meeweegt. Als je gaat zwemmen moet je je daarna hoe dan ook opnieuw insmeren, maar mensen realiseren zich vaak niet dat transpiratie hetzelfde effect heeft als een zwempartij. Een waterbestendige zonnebrandcrème houdt dus ook zijn beschermende werking als je een beetje zweet in de hitte.
Wat belangrijk is, is vooral om vroeg en vaak te smeren. Maak er een dagelijkse gewoonte van om als onderdeel van je badkamerroutine ook even wat SPF 30 aan te brengen. Breng zonnebrandcrème liefst een kwartier voordat je naar buiten gaat aan en doe dat elke twee uur. Tip: stel een alarm in op je telefoon om je te helpen herinneren, of maak gebruik van een app.
Een van die apps is UVLens. Een Engelstalige app die met een soort UV-klok zien hoe het die dag zit met de zonkracht. Maar de app wordt nog veel handiger als je je kenmerken doorgeeft, zoals je oog-, huid- en haarkleur en de hoeveelheid sproeten. Hierdoor weet UVLens wat voor type huid je hebt, en krijg je advies op maat. Zo rekent UVLens precies voor je uit hoe lang je veilig buiten kunt zijn, of je nu in Amsterdam of Ibiza bent. En als je UVLens vertelt wat voor zonnebrandcrème je gebruikt en wat je doet in de zon –stil zitten zorgt voor minder zweetdruppels dan sporten- weet je precies hoe lang je beschermd bent. En je telefoon waarschuwt je ook wanneer je je opnieuw moet insmeren.
Let op: koop wel elk jaar ‘verse’ zonnebrandcrème. Zonnebrandcrème is niet eindeloos houdbaar en als de fles eenmaal aangebroken is neemt de beschermingsfactor langzaam af. Het is dus verstandig om dat staartje crème van vorig jaar toch maar weg te gooien en een nieuwe fles of tube aan te schaffen. Het is ook niet goed om de crème in de volle zon of hete auto achter te laten.
Behalve zonnebrandcrème zijn er andere manieren om de huid tegen ultraviolette straling te beschermen. De schaduw opzoeken bijvoorbeeld, maar ook het dragen van kleding. Hier volgen enkele tips om je verstandig en zonbewust te kleden.
Ben je ondanks alles toch verbrand in de zon? Een verbrande huid is niet meteen reden voor medische paniek, maar het kan wel een pijnlijk ongemak zijn. Een zonnebrand moet eigenlijk net zo behandeld worden als elke andere brandwond. Koelen is dus het eerste devies. Probeer een paar uur lang de huid te koelen met koude kompressen of door jezelf een paar minuten in koud water te dompelen. En brengt vocht inbrengende crème –aloë vera of papaja gel werken ook goed- in om de huid te helpen de beschadigde cellen te vernieuwen. In ernstige gevallen kun je corticosteroïdezalf gebruiken, maar daarvoor is wel een doktersrecept nodig. Tot slot: let op je vochtbalans en drink extra veel water.
Meer informatie
Bezoek de website van KWF over huidkanker en verstandig zonnen.
Naar boven
