Nederland maakt een opmerkelijke stijging door van het aantal gevallen van de vijfde ziekte, zo blijkt uit gegevens verzameld door de GGD, Nivel en Sanquin. De vijfde ziekte -erythema infectiosum- is een infectieziekte met huiduitslag, die veroorzaakt wordt door het parvovirus B19. De exacte redenen achter deze stijging zijn niet volledig duidelijk, maar experts suggereren dat factoren zoals veranderingen in circulatiepatronen van virussen door de coronamaatregelen en verhoogde alertheid door zorgen over mazelen een rol kunnen spelen.
Het hele jaar al ligt elke maand het aantal besmettingen met de vijfde ziekte ruim boven het aantal in 2023. Nivel meldt dat in week 26 het aantal kinderen (5-14 jaar) die met een virusziekte met huiduitslag bij de huisarts kwamen op 33 per 100.000 lag. Een jaar terug lagen de cijfers op minder dan de helft daarvan.
De vijfde ziekte is een veel voorkomende virale infectie die vooral kinderen treft, maar ook volwassenen kan besmetten. Jaarlijks worden in Nederland enkele duizenden gevallen gemeld, hoewel dit aantal kan variëren afhankelijk van seizoensgebonden trends en epidemiologische factoren. Het virus verspreidt zich voornamelijk via druppelinfectie vanuit de luchtwegen van besmette personen, door niezen of hoesten.
De ziekte begint vaak met milde griepachtige symptomen, waaronder lichte koorts, malaise en soms verkoudheidsverschijnselen. Maar het meest kenmerkende symptoom is de karakteristieke huiduitslag die zich ontwikkelt en begint als een rode vlek op de wangen, die lijkt alsof iemand een klap op de wang heeft gehad. Na enkele dagen kan de uitslag zich uitbreiden naar de armen, benen en romp, vaak met een licht verheven rand.
Hoewel de meeste gevallen van de vijfde ziekte mild en zelflimiterend zijn, zijn er enkele risicogroepen die meer vatbaar zijn voor ernstige complicaties. Bij zwangere vrouwen kan een infectie met parvovirus B19 leiden tot foetale complicaties, zoals hydrops foetalis, wat kan resulteren in miskraam of doodgeboorte. Personen met een verzwakt immuunsysteem, zoals patiënten met bloedziekten (bv. sikkelcelanemie), lopen ook een verhoogd risico op ernstige complicaties zoals aplastische crisis, waarbij de aanmaak van rode bloedcellen tijdelijk stopt.
Er bestaat momenteel geen specifieke behandeling voor de vijfde ziekte, aangezien antibiotica niet effectief zijn tegen virussen. De behandeling is voornamelijk gericht op het verlichten van symptomen, zoals het gebruik van pijnstillers bij gewrichtspijn en het bevorderen van voldoende rust. Voor kwetsbare groepen, zoals zwangere vrouwen, kan vroegtijdige monitoring en ondersteunende zorg cruciaal zijn om mogelijke complicaties te verminderen.
Er bestaat geen vaccin tegen de vijfde ziekte. Preventieve maatregelen omvatten goede hygiënepraktijken, zoals niezen in de elleboog, regelmatig handen wassen en het vermijden van nauw contact met personen die besmet zijn. Ouders en verzorgers worden aangemoedigd om alert te zijn op symptomen van de vijfde ziekte en medische hulp in te roepen bij vermoeden van besmetting, vooral als er risicofactoren aanwezig zijn.
Met de recente stijging van gevallen is er een groeiende behoefte aan meer onderzoek naar de epidemiologie en de impact van de vijfde ziekte, vooral gezien de bredere context van infectieziekten na de coronapandemie. Richtlijnen voor ziektepreventie en bewustmakingscampagnes blijven essentieel om de verspreiding van de vijfde ziekte te beperken en mogelijke complicaties te voorkomen.
Referenties
Website Nivel met de laatste cijferdata over ziekten in Nederland.
Naar boven
